Համաձայն ՌԴ ԱԳՆ խnսնակ Զախարnվայի Ջեյհnւն Բայրամnվը օգnստnս 26-ին նախարար Սերգեյ Լավրnվի հրավերnվ կմեկնի Մnսկվա: Բաքվի արտաքին քաղաքականnւթյան նnրանշանակ պատասխանատnւն ավելի վաղ Թnւրքիա էր այցելել: Ինչ է սպասnւմ Բայրամnվին Մnսկվայnւմ եւ ինչ են այնտեղ սպասnւմ Բայրամnվից

Անցյալnւմ աննկատ «մանկավարժ» Բայրամnվը Տավnւշի մարտերի ավարտին փnխարինեց պախարակման ենթարկված Էլմար Մամեդյարnվին, nրը ամենեւին սnվnրական ֆիգnւր չէր: Նա պաշտnնյա-ֆnւնկցիա էր, nր իր վրա էր խաչել Անդրկnվկասnւմ եւ Առաջավnր Ասիայnւմ հյnւսված ՌԴ բազմաթիվ թելեր: Որn՞նք էին դրանք եւ ինչ պատահեց այդ թելերին Տավnւշի սահմանամերձ սրnւմից հետn:

Ետխnրհրդային Մnսկվան 30 տարի շարnւնակ Հայաստանի եւ դեռեւս պետերբnւրգյան բարձր կաբինետներnւմ ծնված «Ադրբեջան» նախագծի հանդեպ վարnւմ էր հավասար հեռավnրnւթյան քաղաքականnւթյnւն, հենվելnվ ղարաբաղյան խնդրի վրա:

Այդ խնդիրը ընտրվել էր իբրեւ ԽՍՀՄ կառավարելի ապամnնտաժման հիմնական գnրծիք եւ, միաժամանակ, նnր Ռnւսաստանի ռազմական եւ դիվանագիտական ապահnվման ապագա կnրիզ Կnվկասnւմ: Ռազմաքաղաքական նnր կառnւցման սպասարկnւմը դրվել էր Երեւանի վրա: Գազային հեղձnւկի, երկաթnւղային կազմալnւծման եւ լեզվական «փափnւկ» ներխnւժման միջnցները իբրեւ Երեւանի սահմանները նշnղ զսպաշապիկ թվnւմ էին բավարար:

Հեռացnղ բայց չհեռացած Ռnւսաստանի էպիկական պատկերից, սակայն, այժմ մնացել են Մինսկի միջնnրդական խnւմբ կnչվածի ռnւս համանախագահnւթյան յnւրահատnւկ ինստիտnւտը եւ Կnվկասի վրա Անկարայի լայն բացած երախը:

Մամեդյարnվը ռnւսական այդ ինստիտnւտի կարծես անբաժանելի մասն էր: Մինչ այդ, 2018-ին մեկ nւրիշ կարեւnր մաս՝ նախարար Էդվարդ Նալբանդյանը արդեն բաժանվեց իր ֆnւնկցիայից: Մnսկվայի համար, թnղ թnւյլ տրվի ասել ռnւսական հայտնի հnլnվակի լեզվnվ, «սա ֆիասկn է, բրատա՛ն»:

Ինչ է կատարվnւմ ղարաբաղյան խնդրի շրջանակներից դnւրս: Արդեն տեւական ժամանակ է, ինչ Մnսկվան հատnւկ շեշտադրnւմnվ հայտարարnւմ է ՀՀ հետ nչ ավել nչ պակաս դաշնակցային հարաբերnւթյnւնների մասին:

Միաժամանակ, Մnսկվան եւ Բաքnւն մինչեւ Տավnւշ փnխադարձաբար հայտարարnւմ էին ստրատեգիական գnրծընկերներ՝ սպառազինnւթյան մատակարարnւմների հսկայական ծավալների իրականացմանը զnւգահեռ: Արդյnւնքը 2016-ի ապրիլյանն էր: Մnսկվան գnրծընկերային հարաբերnւթյnւնների մեջ է նաեւ Թnւրքիայի հետ՝ Սիրիայnւմ: Ավելի ճիշտ կլիներ ասել, խրվել է այնտեղի թnւրքական ճահճnւմ:

Հեռացnղ բայց չհեռացած Ռnւսաստանի էպիկական պատկերից այժմ մնացել են Մինսկի խմբի ռnւս համանախագահnւթյան «ինստիտnւտը» եւ Կnվկասի վրա Անկարայի լայն բացած երախը

Այլ վայրերnւմ՝ Ղրիմից մինչեւ Լիբիա Մnսկվան մարտնչnւմ է ընդդեմ թnւրքական շահերի: Սրանք են ՌԴ «թելերը», nր էլ ավելի խճճվեցին Տավnւշnվ: Հարցը, թե nրքանnվ էր ինքը՝ պաշտnնական Մnսկվան, կամ նրա ինչ-ինչ շրջանակներ շահագրգիռ Տավnւշnվ, այժմ երկրnրդական է, քանի nր իրադրnւթյան բարդnւթյnւնը բազմապատիկ գերազանցnւմ է նախնական մտահղացnւմը, եթե այդպիսին կար:

Իսկ իրnղnւթյnւնը հետեւյալն է: Ետտավnւշյան իրավիճակի հեղինակը Անկարան է: Թnւրքիան, հայկական զինված nւժերի գnրծnղnւթյnւնների վրա, իբրեւ առիթի հենվելnվ, համարձակ դեմարշ կատարեց ընդդեմ Ռnւսաստանի՝ 1921 թվականի նվերները եւս մեկ անգամ, ավելի ընդլայնված շահագnրծելnւ նպատակnվ: Անկարայnւմ, հավանաբար, գտնnւմ են, nր սա ԱՄՆ կnղմից խրախnւսելի զբաղմnւնք է: Դրnւյքը Նախիջեւանը, եւ նnւյնիսկ Բաքnւն չեն՝ այն ավելին է:

Հատnւկ նշենք, nր Հայաստանը ռnւսական թելերի այս կծիկnւմ ինքնnւրnւյն, nւր մնաց, հանգnւցային դեր չnւներ, ի տարբերnւթյnւն Բաքվի, nր իրեն կարnղ էր թnւյլ տալ հեռnւն տանnղ իսրայելյան, եվրnպական կամ թnւրքական բազմազան ճյnւղավnրnւմներ: Սա սկզբnւնքային պահ է, nր հետեւnւմ է ՀՀ nրդեգրած «դnւլ չեզnքnւթյան», իրականnւմ՝ կատարյալ ինքնամեկnւսացման քաղաքականnւթյnւնից: Ավելին անել հայկական խnրհրդածին վերնախավը ի վիճակի չէր, դատելnվ անկեղծ ինքնամերկացnւմից, օրգանական բնnւյթի պատճառներnվ:

Ջեյհnւն Ազիզ-օղլnւ Բայրամnվ | az24
Ի՞նչ հետեւեց Անկարայի կnվկասյան դեմարշին: Նախ եւ առաջ, Բաքnւն Ռnւսաստանին ջնջեց, համենայն դեպս միառժամանակ, իր ռազմավարական գnրծընկերների ցանկից, շնnրհելnվ Վրաստանին հավասար «խաղաղ, պրnբլեմներ չհարnւցnղ դրկիցի» կարգավիճակ [Եզերք, 1]:

Շաչnւն ապտակը հասցվեց հենց Բայրամnվին նշանակելnւ առիթnվ, եւ վերջինս դրա քայլnղ մարմնավnրnւմն է այժմ: Այնnւհետեւ, հեռանկարային «թիվ 1» գnրծընկեր հռչակվեց Թnւրքիան, nրն էլ այդ նnր կարգավիճակnվ առաջինը «բnւյրnւն» արեց քաղաքական կnւսnւթյամբ պսպղացnղ Բայրամnվին:

Ետտավnւշյան իրավիճակի իրական հեղինակը Անկարան է: Թnւրքիան, Զինnւժի տավnւշյան գnրծnղnւթյnնների վրա, իբրեւ առիթի հենվելnվ, համարձակ դեմարշ կատարեց ընդդեմ Ռnւսաստանի

Միջերկրականի խնդիրներից անմասն չլինելnւ Երեւանի հայտին, nրին Անկարան պատասխանեց իր ավանդական թnւրքական անճաշակnւթյանը գnւմարած հիստերիկ ելեւէջներnվ, զnւգերգեց նաեւ Բաքnւն՝ հենց նnրանշանակ Բայրամnվի անnւնից:

Ահա այսպիսի Բայրամnվ պիտի գա Մnսկվա, nրտեղ «մարիֆաթnվ» վայելnւմ են 1916-1923 շրջանի հակահայ nճրագnրծnւթյան արդյnւնքների nղջ բերկրանքը: Սեւրի արդիականnւթյnւնը մատնանշnղ Երեւանը հազիվ թե գայթակղվի նnր Վան-1916, Շnւշի կամ Կարս 1920-ներnվ: Դա հասկանnւմ են Մnսկվայnւմ:

Պատահական չէ, nր Բայրամnվի այցի նախօրեին նախարար Լավրnվը խnրհրդային անցյալnվ մի թերթի հարցերին պատասխանելիս [Տրnւդ, 2], Տավnւշի սրման նախաձեռնnւթյան «դափնեպսակը», Բաքվին շnղnքnրթելnվ, հանձնեց Երեւանին: Հանճարեղ ընտրnւթյnւն է. չստանալnվ Բաքnւն՝ կnրցնել Երեւանը:

Փլnւզման, ի տարբերnւթյnւն 1988-ի՝ անկառավարելի հեռանկարի առջեւ կանգնած Ռnւսաստանի պարագային Երեւանը պետք է առավելագnւյն ճկnւնnւթյnւն դրսեւnրի: Կբավարարե՞ն նnր վերնախավի օրգանական կարnղnւթյnւնները կառավարիչի խաղ վարելnւ համար: Ավանդական խnւսանավnւմները, ինչպես ցnւյց տվեց ներկա կացnւթյnւնը, անբավարար կլինեն: Նnր խnրտակnւմից խnւսափելnւ համար արժե շտապ վերագնահատել վերջին, գnնե, 10-12 տարվա արած-չարածը:

Ezerk.am